Auschwitz w rzeźbie ze zbiorów Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu - Jolanta Kupiec

Katalog autorstwa Jolanty Kupiec — historyka sztuki i wieloletniego pracownika Działu Zbiorów Muzeum — to kolejna pozycja edukacyjna, związana ze zbiorami tego szczególnego miejsca pamięci. Poprzez rzeźbiarskie kompozycje dopełnia on obrazem historię Auschwitz, utrwala wizualnie popełnione tam zbrodnie i opowiada przejmująco o wynaturzeniach nazizmu i wojny.

Na ponad stu stronach przedstawiono zgromadzoną w zbiorach Muzeum kolekcję rzeźby, powstałej w okresie powojennym. Prace, pojedyncze lub zgrupowane w cykle, zostały wykonane przez różnych twórców: byłych więźniów, artystów plastyków z pokolenia przedwojennego, rzeźbiarzy z pokolenia powojennego i rzeźbiarzy amatorów. Autorzy pochodzą z różnych krajów, w większości z Polski a także z Izraela, b. Jugosławii, Niemiec, USA, Węgier, b. Związku Sowieckiego i innych krajów.

Różnorodność spojrzenia twórców na tragiczne losy ofiar nazizmu pozwoliła stworzyć dzieła o dużej, indywidualnej sile wyrazu, a zgromadzona kolekcja, dzięki swemu zróżnicowaniu, zarówno z powodu użytego tworzywa, jak i zastosowanych emocjonalnych środków wyrazu, stanowi niezwykle ekspresyjny zbiór. W większości są to realistyczne rzeźby figuralne, w niektórych przypadkach ekspresja zostaje wzmocniona odrealnieniem kształtów, celową deformacją i okaleczeniem ludzkich ciał.

Każdej z rzeźb towarzyszy informacja o autorze i jego twórczości, a całość podzielono na kilka części: w pierwszej przedstawiono szerzej sylwetki i twórczość wybranych twórców, m.in. Mieczysława Stobierskiego, Anny Raynoch-Brzozowskiej i Bronisława Chromego; pozostałe obejmują tematycznie: rzeźbę pojedynczą, symbolikę, realizm socjalistyczny, portret i rzeźbę amatorską.